Plantaardige eiwitrijke voeding
Voor de meeste Nederlanders vormen dierlijke voedingsmiddelen de grootste bron van eiwit (57%) in de voeding. Voor onze gezondheid en het milieu is het beter om meer eiwit uit plantaardige voedingsmiddelen te gebruiken. De Gezondheidsraad adviseert een verschuiving naar een voedingspatroon met 60% plantaardige en 40% dierlijke eiwitten voor gezonde volwassenen. Dit draagt bij aan de gezondheid en komt meer overeen met de Richtlijnen Goede Voeding.
Ook voor chronisch en acuut zieke mensen en/of mensen met (risico op) ondervoeding kan een meer plantaardige voeding bijdragen aan het herstel van ziekte en een betere gezondheid, mits rekening gehouden wordt met de eiwitkwaliteit.
De hoeveelheid eiwit uit voeding die bruikbaar is voor het lichaam (eiwitkwaliteit) hangt mede af de verteerbaarheid van de voedingsmiddelen, samenstelling van de maaltijd en de samenstelling van de eiwitten. Eiwit uit plantaardige voeding is veelal minder goed te gebruiken door het lichaam voor het aanmaken van spieren dan eiwit uit dierlijke voeding. Dit komt omdat de eiwitten in plantaardige voeding anders zijn opgebouwd (andere aminozuursamenstelling). Bij het samenstellen van maaltijden en in het dagelijks voedingspatroon is het van belang hierop alert te zijn. Dit geldt zeker voor chronisch en acuut zieke mensen en/of mensen met (risico op) ondervoeding. Zij hebben dagelijks meer eiwit nodig dan gezonde volwassenen. Tegelijkertijd kan sprake zijn van verminderde eetlust. Als zij een (meer) plantaardige voeding nemen, moet daarbij dus ook rekening gehouden worden met de eiwitkwaliteit van de voeding. Het advies is een diëtist in te schakelen die hen kan begeleiden bij het samenstellen van een (meer) plantaardig voedingspatroon met voldoende eiwitten en goede eiwitkwaliteit.
Recent zijn twee tools ontwikkeld die diëtisten en andere zorgprofessionals ondersteunen bij het samenstellen van plantaardige maaltijden met voldoende eiwit.
De AminoFit: Met deze tool kun je voor elke maaltijd de juiste eiwitcombinaties vinden, zodat je voldoende eiwitten binnenkrijgt.
De Alpha Tool: De tool helpt om maaltijden te maken die compleet zijn qua aminozuursamenstelling. Je kunt alle ingrediënten van een maaltijd of recept invullen. Daarna kun je zelf ingrediënten aanpassen totdat een goede samenstelling bereikt is. Deze tool is nog niet vrij beschikbaar maar kan wel getest worden na contact met de ontwikkelaars.
Meer informatie
Gezondheidsraad – Rapport Gezonde eiwittransitie
Diets in dutch hospotals: setting the scene for healthy, protein adequate and sustainable menus
Goede Zorg Proef Je – Nieuwe tools! Krijg inzicht in de eiwitkwaliteit van
A vegan dietary pattern is associated with high prevalence of inadequate protein intake in older adults; a simulation study (okt 2024)