Verbeterdoel ondervoeding – Goed voorbeeld

Nurses For Food: Verpleegkundige rol in de aanpak van ondervoeding

De Nurses For Food interventie is ontwikkeld op basis van wensen en behoeften van patiënten en verpleegkundigen (kwalitatief onderzoek) en evidence uit de literatuur (systematic review). De interventie is in de praktijk getest op haalbaarheid. Het is een goed voorbeeld van het verhelderen van taken en verantwoordelijkheden van de verpleegkundige in de multidisciplinaire samenwerking maar ook van het vergroten van patiëntenparticipatie en eigen regie van de patiënt.

Hoe is de zorg hiermee verbeterd?

De verpleegkundige heeft een sleutelrol in het proces rondom herkenning en behandeling van ondervoeding door de intensieve samenwerking met de patiënt (en/of familie) en alle betrokken zorgprofessionals. Voedingszorg is essentiële zorg; uit observaties en focusgroepen is gebleken dat de verpleegkundige zich verantwoordelijk voelt voor optimale voedingszorg voor ondervoeding en hierin samenwerkt met de patiënt (en familie). Uit longitudinale interviews is echter gebleken dat de patiënt zich weinig bewust is van ondervoeding en het vaak niet als een risico/probleem ziet.

Patiënten participatie in voedingszorg wordt versterkt door het dagelijks bespreken van behoeften en verwachtingen in relatie tot de gestelde voedingsdoelen. De verpleegkundige ondersteunt de patiënt en familie om hierin zelf regie te nemen. Verpleegkundigen leren de patiënt en familie om ondervoeding te herkennen en tegen gaan door actief aandacht te besteden aan voedingszorg en door (zelf) monitoring van eten en drinken en te stimuleren hulp te vragen bij de maaltijden (van boodschappen doen tot maaltijdambiance).

Inhoud

Verpleegkundige voedingsinterventie ‘Nurses For Food’

  1. Verpleegkundigen gebruiken de werkinstructie ‘Optimale voedingszorg’ waarin de aandachtspunten voor ondervoeding in het verpleegkundig zorgproces is beschreven.
  2. Verpleegkundigen gebruiken de infografic ‘Voedingszorg’ om het dagelijkse gesprek met de patiënt en familie te voeren en behoeften en verwachtingen bespreekbaar te maken.
  3. Patiënten gebruiken de infographic ‘Goed eten bij ziekte’ om het bewustzijn van voedingszorg voor ondervoeding te vergroten, behoeften en verwachtingen te herkennen en dagelijks het gesprek te voeren.
  4. Patiënt, verpleegkundige, diëtist, arts en andere zorgverleners kunnen de SEFI® inzetten om (zelf)monitoring van eten en drinken te stimuleren en de voedingsinname te monitoren.

Een on-site scholing of een e-learning zijn hulpmiddelen die ingezet kunnen worden bij een afdeling brede implementatie van de interventie.

Tools en hulpmiddelen

  • De aanleiding en ontwikkeling van de verpleegkundige interventie is beschreven in de rubriek Actueel van het Tijdschrift Verpleegkunde: ‘Nurses For Food'(2017).
  • Klik hier voor de systematic review.
  • Klik hier voor de Nederlandse publicatie van de systematic review in het tijdschrift TVZ– verpleegkunde in praktijk en wetenschap.