Expertraad Onderwijs
Structurele inbedding van (onder)voedingsonderwijs in het onderwijs van HBO-Verpleegkunde.
Tijdig signaleren van ondervoeding en het kunnen inzetten van een behandeling is onderdeel van de verpleegkundige zorg. Toch is er binnen hbo-Verpleegkunde beperkt tot geen aandacht voor (onder)voeding onder hbo-opleidingen Verpleegkunde in Nederland, bestrijkt voedingsonderwijs (in de breedte) nu maximaal 0,4% van het bachelorprogramma. Om dit onderwijsprobleem aan te pakken heeft De Stuurgroep Ondervoeding, met steun van het ministerie van VWS, de Expertraad Onderwijs samengesteld. De Expertraad heeft een plan opgesteld voor inbedding van (onder)voedingsonderwijs in de opleidingen.
Doelstelling en doelgroep
Bij start van het project zijn 3 doelen opgesteld door de Expertraad Onderwijs:
- Het maken van een overzicht van huidig aanbod ondervoeding in relevante mbo- en hbo-opleidingen.
- Het ontwikkelen van passende onderwijsmodules voor zorgprofessionals op mbo- en hbo-niveau.
- Het ontwikkelen van een plan voor inbedding onderwijs over ondervoeding in relevante mbo- en hbo-opleidingen.
Doelgroepen zijn studenten mb0 en hbo Verpleging en Verzorging.
Achtergrond
De Expertraad Onderwijs heeft begin 2019 kwalitatief onderzoek gedaan op vier HBO-Verpleegkunde opleidingen naar de attitude van HBO-Verpleegkunde docenten en opleidingsmanagers, ten aanzien van (onder)voedingsonderwijs. In de interviews gaven alle deelnemers unaniem aan (onder)voedingsonderwijs belangrijk te vinden.
Verpleegkunde docent: ‘ondervoedingsonderwijs zou wellicht net zo belangrijk moeten zijn als leren wassen, leren medicijnen toedienen enzovoort. Maar dat is het dus niet. Er is echt bedroevend weinig aandacht voor voeding, ook niet specifiek voor ondervoeding, überhaupt voor voeding.’
Uit de gesprekken komt ook naar voren dat het belang dat gehecht wordt aan ondervoeding niet altijd aanzet tot (consequent) handelen, ook als er wel gehandeld wordt is het onzeker of dit afdoende is en of dit op een optimale plaats in het curriculum geborgd is.
Werkwijze
In 2019 – 2020 is in kaart gebracht hoe groot het aandeel is van (ondervoedings)onderwijs in het HBO-V curriculum. Daarnaast is door middel van kwalitatief onderzoek onderzocht wat de attitude is t.a.v. ondervoedingsonderwijs in het verpleegkundecurriculum en waar verbetermogelijkheden liggen. Ten slotte zijn leerdoelen voor het HBO onderwijs beschreven.
Materialen en rapportage
De Expertraad Onderwijs heeft geen eindrapportage gemaakt over de werkzaamheden. Het projectresultaat zijn leerdoelen voor ondervoedingsonderwijs bachelor Verpleegkunde volgens de canMEDS-rollen. Download de leerdoelen hier.
In het tijdschrift Onderwijs en Gezondheidszorg is aandacht besteed aan aandacht voor voeding in het curriculum van de bachelor Verpleegkunde en het werk van de Expertraad Onderwijs. Lees de artikelen hieronder.
In november 2019 ontving Iris van den Boomgaard (destijds student Voeding&Diëtetiek Haagse Hogeschool) de Nestlé Diëtetiekprijs voor haar de onderzoek en scriptie die ze in opdracht van de Expertraad Onderwijs heeft uitgevoerd: Ondervoedingsonderwijs in het hbo-verpleegkunde. Een kwalitatief onderzoek naar de attitude van verpleegkundedocenten en -managers ten aanzien van ondervoedingsonderwijs. Bekijk hieronder de poster over haar onderzoek.
Het Kenniscentrum Ondervoeding is ook een van de samenwerkingspartners; zie ook deze poster met de resultaten van het afstudeeronderzoek binnen de Expertraad Onderwijs van het Kenniscentrum.
Contact
Vragen of opmerkingen over dit project?
Neem contact op via ons contactformulier.
De Expertraad Onderwijs bestaat uit
- Marian de van der Schueren (voorzitter), lector Hogeschool van Arnhem en Nijmegen & Hoogleraar Diëtetiek Wageningen University & Research, voorzitter sectie volwassenen Stuurgroep Ondervoeding
- Canan Ziylan (projectleider), voedingswetenschapper en docent-onderzoeker Verpleegkunde Hogeschool Rotterdam
- Debbie ten Cate, verpleegkundige en docent-promovendus Verpleegkunde Hogeschool Utrecht
- Jeroen Dikken, verpleegkundige en docent-onderzoeker Verpleegkunde Haagse Hogeschool
- Getty Huisman-de Waal, verpleegkundige en onderzoeker Radboudumc
- Jellie Zuidema-Cazemier, diëtist en docent Hogeschool Utrecht en Hogeschool Inholland
- Gwendell Foendoe Aubel, diëtist en docent Voeding & Diëtetiek Haagse Hogeschool
- Iris van den Boomgaard, diëtist en student Voeding en Gezondheid aan de WUR
In de media
In maart 2019 is door verschillende media aandacht besteed aan het tekort aan (onder)voedingsonderwijs in HBO-Verpleegkunde. Lees het hieronder.
