Scholing en onderwijs over ondervoeding

Het Kenniscentrum Ondervoeding heeft materialen en scholingen over ondervoeding beschikbaar voor verschillende doelgroepen en opleidingen. Hieronder vindt u een overzicht.

Heeft u behoefte aan scholing in een specifieke setting, voor een specifieke  groep professionals of over een specifieke patiëntengroep? Op aanvraag kunnen we een scholing op maat verzorgen, hiervoor vragen wij een onkostenvergoeding. Neem contact op via ons contactformulier voor meer informatie en de mogelijkheden.

Masterclass ondervoeding bij ouderen

In januari 2022 vond een online masterclass over ondervoeding bij ouderen plaats voor professionals uit zorg en welzijn. De masterclass werd georganiseerd door Kenniscentrum Ondervoeding in samenwerking met Netwerkbureau Langer Thuis.

Tijdens de masterclass werd ingegaan op:

  • Hoe vaak ondervoeding voorkomt bij Nederlandse ouderen, Hoe dit wordt veroorzaakt en wat de gevolgen zijn.
  • hoe je ondervoeding kunt signaleren bij thuiswonende ouderen
  • Wie, welke acties kan inzetten als ondervoeding wordt gesignaleerd.

Onderwijs hbo/mbo Verpleging en Verzorging

Verpleegkundigen, verzorgenden en POH-ers hebben een belangrijke rol in de signalering van voedingsproblemen en de coördinatie van zorg. Zij kunnen ondervoeding in een vroeg stadium herkennen en de hulp inzetten of inroepen die nodig is. Aandacht voor (onder)voeding in de hbo- en mbo-opleidingen voor verpleegkundigen en verzorgenden is essentieel.

Hbo-Verpleegkunde: leerdoelen (onder)voedingsonderwijs

Tijdig signaleren van ondervoeding en het kunnen inzetten van een behandeling is onderdeel van de verpleegkundige zorg. Toch is er binnen de hbo-verpleegkundeopleidingen beperkt tot geen aandacht voor (onder)voedingsonderwijs. Om dit onderwijsprobleem aan te pakken heeft het Kenniscentrum Ondervoeding, met steun van het ministerie van VWS, de Expertraad Onderwijs samengesteld.

Voor de  hbo-opleidingen Verpleegkunde zijn door de Expertraad Onderwijs leerdoelen voor (onder)voedingsonderwijs in de bachelor Verpleegkunde opgesteld volgens de canMEDS-rollen (zie: meer informatie)

Meer informatie

Onderwijs en scholing voor verzorgenden (MBO/ROC)

Voor ROC’s en andere onderwijsinstellingen is een onderwijsmodule ondervoeding gemaakt door het Kenniscentrum in samenwerking met de HAN opleiding Voeding en Diëtetiek. De hele module of onderdelen daarvan kunnen gratis gebruikt worden voor onderwijsdoeleinden (zie onder Meer informatie).

De Wageningen Universiteit heeft in 2017 een e-learning ‘Ouderen en Ondervoeding’ gemaakt met informatie van onder andere de Stuurgroep Ondervoeding en Zorg voor Beter. Deze e-learning bestaat uit vier modules met filmpjes, quizzen, casussen en verwerkingsopdrachten. De modules zijn gratis en los van elkaar te volgen (ongeveer een uur per module). Er is aandacht voor de vertaling van theorie naar de eigen zorgpraktijk. De volgende onderwerpen komen aan bod:

  • Wat is ondervoeding bij ouderen en hoe vaak komt het voor?
  • Hoe kan je ondervoeding herkennen?
  • Wat kan je doen om ondervoeding tegen te gaan of te voorkomen?
  • Wat is gezonde voeding voor ouderen?

Meer informatie

Interventie Goed Gevoed Ouder Worden

Voor gemeenten of professionals die in hun gemeente of regio aan de slag willen met het vergroten van de bewustwording en kennis met betrekking tot (verhoogd risico op) ondervoeding bij zelfstandig wonende ouderen, is de interventie Goed Gevoed Ouder Worden beschikbaar.

De interventie is door het RIVM erkend als goed onderbouwde interventie en opgenomen in Loket Gezond Leven. Het bestaat uit:

  • een groepsbijeenkomst voor ouderen en mantelzorgers
  • een scholing voor eerstelijns zorgverleners
  • een website voor ouderen en mantelzorgers: goedgevoedouderworden.nl

Onderdelen kunnen gezamenlijk of los van elkaar gebruikt worden. De groepsbijeenkomst en scholing moeten worden uitgevoerd door diëtisten die hiervoor een training hebben gehad. Zij behoren tot de expertgroep Goed Gevoed Ouder Worden van het Kenniscentrum Ondervoeding. Een overzicht van diëtisten uit heel Nederland die (onderdelen van) de interventie kunnen uitvoeren is hiernaast te vinden bij meer informatie.

Meer informatie

Webinar Praktische adviezen voor optimale eiwitinname ouderen

In oktober 2022 vond een webinar plaats over optimale eiwitinname bij ouderen en hoe je als gezondheidsprofessional daarbij kunt ondersteunen. Het werd georganiseerd door het Friesland Campina Institute met een bijdrage van één van de projectleiders van het Kenniscentrum Ondervoeding. Tijdens de webinar werd ingegaan op:

  • de rol van eiwitkwaliteit bij behoud van spiermassa en het verschil tussen dierlijk en plantaardig eiwit (eerste 25 minuten)
  • hoe je ondervoeding signaleert en diagnosticeert, hoe je de eiwitbehoefte berekent en een oudere ondersteunt bij het verhogen van de eiwitinname (vanaf 26 minuten tot 54 minuten).

Het laatste half uur werden vragen uit het publiek beantwoord. Kijk hier voor meer informatie over de webinar en de sprekers.

Goede voorbeelden

Het Kenniscentrum Ondervoeding ondersteunt en stimuleert het delen van kennis en de ontwikkeling van voorlichtingsmaterialen over ondervoeding. Hieronder enkele goede voorbeelden van materialen van andere organisaties met extra toelichting over ondervoeding en specifieke onderdelen.